Xi măng Công Thanh và núi nợ gần 19.000 tỷ đồng

Xi măng Công Thanh đang bị kiểm toán nghi ngờ về khả năng hoạt động liên tục khi âm vốn chủ sở hữu, vốn lưu động âm và một khoản nợ xấp xỉ gần 19.000 tỷ đồng. 

Theo thông tin trên Chuyên trang trái phiếu của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội, CTCP Xi măng Công Thanh đang đối diện với bức tranh tài chính không mấy khả quan. Năm 2023, công ty của đại gia Nguyễn Công Lý thua lỗ tới 1.825 tỷ đồng, trong khi năm 2022 lỗ sau thuế 1.181 tỷ.

Con số lỗ khủng này đã đưa vốn chủ sở hữu của công ty âm tới hơn 7.005 tỷ đồng tính đến hết năm 2023, trong khi một năm trước đó âm 5.179 tỷ.

Ngoài ra, hệ số nợ phải trả/vốn chủ sở hữu âm 2,7 lần, đồng nghĩa công ty xi măng này đang phải ôm khoản nợ hơn 18.900 tỷ, trong đó khoảng 2.381 tỷ đồng là dư nợ trái phiếu.

Xi mang Cong Thanh va nui no gan 19.000 ty dong
Nguồn: HNX. 
Năm 2006, với vốn góp 50 tỷ đồng, CTCP Xi măng Công Thanh được thành lập và cung cấp dịch vụ chủ yếu là sản xuất clinker, cho thuê xe trộn bê tông. Sau gần chục năm hoạt động, công ty này đã có 9 công ty thành viên và mở rộng danh sách sản phẩm, dịch vụ chính ra các mảng Xi măng, Nhiệt điện, Phân đạm, Vận tải, Khách sạn, Resort, Sân golf.

Ngoài ra, Xi măng Công Thanh còn có mối lương duyên đặc biệt với CLB Bóng đá Thanh Hóa khi chi tài trợ hằng năm cho đội bóng xứ sở này dưới hình thức thành lập CTCP Bóng đá Công Thanh để quản lý, sử dụng nguồn vốn đầu tư của công ty và nguồn ngân sách tỉnh Thanh Hóa.

Xi mang Cong Thanh va nui no gan 19.000 ty dong-Hinh-2
Nhà máy Xi măng Công Thanh tại Thanh Hoá. 

Xét về hoạt động kinh doanh cốt lõi là sản xuất xi măng, kể từ năm 2010, lợi nhuận của Xi măng Công Thanh bắt đầu lao dốc khi giá vốn chiếm tỷ lệ ngày càng lớn trong doanh thu, bào mòn lợi nhuận gộp của doanh nghiệp.

Trong khi đó, chi phí tài chính (chủ yếu là chi phí lãi vay) ngày một tăng cao và trở thành gánh nặng cho doanh nghiệp. Ngoài ra, chi phí bán hàng mà doanh nghiệp bỏ ra cũng không hề nhỏ.

Thực tế, ngành xi măng cả nước thời gian qua đang phải đối diện với “khó khăn chưa từng có trong vòng 100 năm qua” vì tình trạng dư thừa nguồn cung, trong khi thị trường tiêu thụ chính là bất động sản chưa khởi sắc hoàn toàn.

Trong năm 2023, không riêng gì Xi măng Công Thanh, các doanh nghiệp xi măng lớn chỉ lãi vỏn vẹn vài tỷ đồng, một số khác thi nhau báo lỗ. Chẳng hạn, Xi măng Hà Tiên (Mã: HT1) – doanh nghiệp xi măng đứng đầu thị phần miền Nam báo lãi cả năm 2023 chỉ gần 18 tỷ đồng, trong khi các năm trước lãi vài trăm tỷ.

Trở lại với Xi măng Công Thanh, số liệu cho thấy công ty này bắt đầu làm ăn thua lỗ kể từ 2016. Đây cũng là thời điểm dây chuyền 2 nhà máy vào hoạt động từ tháng 4/2016.

Dây chuyền mới đi vào hoạt động giúp doanh thu của công ty tăng vọt nhưng đồng thời cũng tạo áp lực lớn lên chi phí của công ty mà chủ yếu là chi phí khấu hao và chi phí lãi vay.

 Với tổng mức đầu tư hơn 12.400 tỷ đồng cho 2 nhà máy và khấu hao trong 28 năm thì bình quân mỗi năm Xi măng Công Thanh phải trích khấu hao hơn 440 tỷ cho riêng dây chuyền mới này.

Xi mang Cong Thanh va nui no gan 19.000 ty dong-Hinh-3
Xi măng Công Thanh bắt đầu thua lỗ từ năm 2016 - thời điểm hai dây chuyền mới đi vào hoạt động. (Nguồn: Báo cáo tài chính công ty). 

Trên báo cáo tài chính đã kiểm toán năm 2023, Xi măng Công Thanh đang lỗ lớn, âm vốn chủ sở hữu, nợ ngắn hạn vượt tài sản ngắn hạn. Ngoài ra, công ty chưa thanh toán các khoản vay dài hạn đến hạn trả và trái phiếu đến hạn trả cho Ngân hàng VietinBank, khoản vay ngắn hạn cho Ngân hàng SHB.

Đơn vị kiểm toán cho rằng những điều này cho thấy sự tồn tại của yếu tố không chắc chắn trọng yếu dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của Xi măng Công Thanh.

Ban Tổng Giám đốc không thể cung cấp bằng chứng khả năng thanh toán các khoản trên. Kiểm toán cũng không thể thu thập đầy đủ các bằng chứng kiểm toán thích hợp cho việc sử dụng giả định hoạt động liên tục để lập báo cáo tài chính này là phù hợp. 

Do đó, đơn vị kiểm toán từ chối đưa ra ý kiến kiểm toán đối với báo cáo tài chính năm 2023 của Xi măng Công Thanh.

Minh Hằng

ĐỘC GIẢ BÌNH LUẬN