Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, dịch COVID-19 lây lan mạnh trên toàn cầu khiến cho sản xuất và xuất khẩu thủy sản của Việt Nam bị ảnh hưởng nặng nề.
Ước tính xuất khẩu thủy sản trong tháng 3 giảm gần 20% so với cùng kỳ năm ngoái, chỉ đạt 549 triệu USD. Trong đó, xuất khẩu sang những thị trường lớn bị ảnh hưởng dịch bệnh đều giảm mạnh. Xuất khẩu sang EU giảm sâu nhất (40%), sang Trung Quốc giảm 25%, Hàn Quốc giảm 24%, Nhật Bản giảm 19%.
Tính đến hết tháng 3/2020, xuất khẩu thủy sản của cả nước ước đạt trên 1,5 tỷ USD, giảm 14% so với quý 1/2019. Trong đó, xuất khẩu cá tra giảm mạnh nhất (31%), chủ yếu do giảm xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc từ 2 tháng đầu năm nay.
Xuất khẩu tôm giảm nhẹ 4,3%, trong khi xuất khẩu các mặt hàng hải sản giảm sâu như: cá ngừ giảm 13,5%; mực, bạch tuộc giảm 28%...
Hiện nay, giá tôm, cá tra nguyên liệu đều giảm vì người nuôi sợ rớt giá thu hoạch sớm, một số doanh nghiệp tạm ngừng mua nguyên liệu vì đơn hàng giảm (bị hoãn, hủy, không có đơn hàng mới), kho lạnh để trữ hàng bị đầy và thiếu.
Tình trạng này có thể dẫn đến thiếu nguyên liệu vào cuối năm, khi dịch bệnh hết, nhu cầu tăng lại, nếu người nuôi hạn chế hoặc bỏ ao vì không trụ được ở giai đoạn này.
VASEP nhấn mạnh, diễn biến dịch bệnh COVID-19 còn rất phức tạp tại các nước trên thế giới, do vậy, trong vài tháng tới, tình hình xuất khẩu chắc chắn tiếp tục bị tác động giảm.
Doanh nghiệp chưa thể thoát khỏi tình trạng bị sụt giảm, hoãn/hủy đơn hàng, vận tải hàng hóa khó khăn, việc thanh toán cũng không thuận lợi, sẽ có không ít doanh nghiệp, nhất là những doanh nghiệp nhỏ không thể trụ vững vì thiếu vốn để duy trì, để quay vòng kinh doanh.
Do vậy, doanh nghiệp thủy sản đang rất cần sự hỗ trợ của Chính phủ, các bộ, ngành liên quan nhằm giảm bớt áp lực và khó khăn do ảnh hưởng của COVID-19.
 |
| Thuỷ sản gặp khó vì COVID-19. |
Thị trường chung là vậy, còn với các doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán, theo báo cáo tài chính quý 1 được công bố mới đây, hầu hết các doanh nghiệp này đều báo lãi giảm hoặc phải báo lỗ.
“Nữ hoàng cá tra” - CTCP Vĩnh Hoàn (HoSE: VHC) báo lãi ròng giảm hơn một nửa so với cùng kỳ. Cụ thể, VHC ghi nhận doanh thu thuần quý 1 giảm 9% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 1.636 tỷ đồng. Ngược lại, giá vốn hàng bán lại tăng 4%, lên hơn 1.421 tỷ đồng. Từ đó dẫn đến lãi gộp của VHC giảm mạnh 49%, xuống mức gần 215 tỷ đồng.
Các khoản chi phí của VHC trong quý 1 đồng loạt giảm. Trong đó, chi phí tài chính và chi phí bán hàng lần lượt giảm 27% và 20%, ghi nhận gần 18 tỷ đồng và hơn 40 tỷ đồng.
Trong kỳ, VHC không ghi nhận lãi từ công ty liên doanh liên kết trong khi cùng kỳ đạt hơn 13 tỷ đồng.
Kết thúc quý, lãi ròng của VHC giảm 51%, xuống chỉ còn 152 tỷ đồng. Theo VHC, lợi nhuận trong quý 1 sụt giảm là do giá bán giảm và ảnh hưởng tình hình dịch bệnh COVID-19.
Tương tự như Vĩnh Hoàn, CTCP Nam Việt (Navico, HoSE: ANV) cũng báo lãi lao dốc trong quý 1. Theo đó, doanh thu thuần đạt mức 811 tỷ đồng, giảm 11% so cùng kỳ. Trong khi đó, giá vốn hàng bán chiếm đến 690 tỷ đồng kéo lợi nhuận gộp của Navico chỉ ở mức 121 tỷ, giảm đến 38%.
Thêm vào đó, chi phí bán hàng và chi phí quản lý tăng mạnh 31% và 7%, chiếm lần lượt 55 tỷ và gần 13 tỷ. Trong hoạt động tài chính, Navico mang về 13 tỷ đồng doanh thu, tăng 63% song chi phí cũng chiếm đến 17 tỷ, tăng đến 80%.
Sau cùng thì Công ty thuỷ sản này báo lãi ròng chỉ hơn 43 tỷ đồng trong quý 1/2020, giảm đến 79% so với con số lãi hơn 200 tỷ đồng của cùng kỳ, đây là con số lãi thấp nhất mà Navico thu được trong hơn 2 năm qua.
Với CTCP Thực phẩm Sao Ta (HoSE: FMC), Công ty mang về hơn 712 tỷ đồng doanh thu thuần trong quý 1, giảm gần 6% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, doanh thu bán thủy sản vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhất (gần 95%), đạt 673 tỷ đồng, còn lại là doanh thu bán hàng nông sản.
Tổng sản lượng tiêu thụ trong kỳ giảm hơn 7%, đạt 3.266 tấn, trong đó tính riêng sản lượng thủy sản là 2.845 tấn, tương ứng giảm 8% so với quý 1/2019.
Thực phẩm Sao Ta cho biết nguyên nhân sụt giảm là một số hợp đồng ở EU bị ngưng giao do tình hình COVID-19. Một phần khác do Sao Ta không ký kết các hợp đồng giá có tính rủi ro để bảo đảm an toàn, hiệu quả trong sản xuất kinh doanh…
Sau khi trừ đi giá vốn, lãi gộp của Sao Ta ghi nhận giảm gần 7%, đạt 71 tỷ đồng. Trong kỳ, doanh thu hoạt động tài chính tăng gần gấp đôi, đạt 5,3 tỷ đồng trong khi đó chi phí bán hàng giảm 7% còn 19 tỷ đồng, chi phí quản lý doanh nghiệp giảm hơn 3% còn 12 tỷ đồng.
Nhờ vậy, lãi ròng của Sao Ta đạt 40 tỷ đồng trong quý 1/2020, giảm nhẹ 1% so với cùng kỳ.
Các doanh nghiệp thuỷ sản khác như CTCP Thủy sản MeKong (HoSE: AAM) lãi ròng giảm 79% xuống còn 666 triệu đồng do doanh thu xuất khẩu giảm mạnh.
Trong năm 2020, AAM lên kế hoạch tổng doanh thu đạt 220 tỷ đồng, đi ngang so với năm trước và lãi trước thuế đạt 6 tỷ đồng, giảm 40% so với thực hiện năm 2019.
Chỉ tiêu này được đề ra dựa trên năng lực của Công ty, tình hình rào cản kinh tế - kỹ thuật ngày càng khắt khe hơn với sản phẩm cá tra Việt Nam và tình hình cạnh tranh giữa các đơn vị cùng ngành trong khu vực và giá bán ngày càng có xu hướng giảm.
Hay như CTCP Camimex Group (HoSE: CMX), doanh thu của Công ty tăng gấp rưỡi lên 285 tỷ đồng, nhưng biên lãi gộp giảm mạnh từ 24% xuống còn 15%. Không các khoản doanh thu thanh lý khác khiến lợi nhuận ròng của Công ty này giảm 37% còn hơn 15 tỷ đồng.
Còn CTCP Xuất nhập khẩu thủy sản An Giang (Agifish, UPCoM: AGF) báo lỗ trong quý 1 chỉ hơn 2 tỷ đồng nhờ tiết giảm các loại chi phí, trong khi cùng kỳ con số lỗ lên đến 122 tỷ đồng.
Tính thêm các khoản lỗ của nhiều năm trước thì lỗ luỹ kế tại ngày 31/3 của Agifish lên gần 535 tỷ đồng, gần gấp đôi so với vốn góp của chủ sở hữu là 281 tỷ đồng.