Tại báo cáo tài chính kiểm toán 2022 của Tổng Công ty Hàng Hải Việt Nam (Vinalines, UPCoM: MVN), đơn vị kiểm toán nhấn mạnh, Vinalines đang theo dõi khoản đầu tư vào công ty con là CTCP Cảng Quy Nhơn (QNP) với giá trị 415 tỷ đồng.
Về khoản đầu tư này, thực hiện kết luận của Thanh tra Chính phủ về cổ phần hoá Cảng Quy Nhơn, ngày 29/5/2019, CTCP Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành đã chuyển giao quyền sở hữu hơn 30,3 triệu cổ phần, tương đương 75% vốn Cảng Quy Nhơn cho Vinalines thông qua Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam.
Theo hợp đồng, tổng giá trị chuyển giao bao gồm số tiền chuyển giao và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư. Trong đó, Vinalines đã chuyển trả 415 tỷ cho Hợp Thành.
Còn giá trị lợi ích mà Hợp Thành được hưởng giai đoạn tham gia đầu tư, quản lý và điều hành vẫn đang được hai bên thống nhất do Hợp Thành đưa ra cơ sở phương pháp xác định gửi Vinalines xem xét cho ý kiến và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Đến thời điểm cuối năm 2022, các bên vẫn đang trong quá trình trao đổi để xác định giá trị này. Vì vậy, Vinalines chưa ghi nhận bất kỳ nghiệp vụ kinh tế nào liên quan đến giá trị này vào báo cáo tài chính riêng 2022.
Trước đó, qua thanh tra toàn diện việc cổ phần hóa Cảng Quy Nhơn, Thanh tra Chính phủ kết luận việc Bộ Giao thông Vận tải cho phép Vinalines chuyển nhượng 75,01% cổ phần (đợt 2 và đợt 3) thuộc sở hữu Nhà nước theo phương thức thỏa thuận trực tiếp khi không báo cáo, chưa được Thủ tướng cho phép là trái thẩm quyền, vi phạm quy định pháp luật, nên phải thu hồi về sở hữu Nhà nước.
Đầu năm 2019, Bộ Giao thông Vận tải đã hủy bỏ 2 văn bản do Bộ này ban hành liên quan đến chuyển nhượng cổ phần Cảng Quy Nhơn, đồng thời chỉ đạo Vinalines đàm phán với Công ty Hợp Thành để thu hồi số cổ phần Nhà nước đã chuyển nhượng sai quy định nêu trên trong những tháng đầu năm 2019.
Theo đó, từ ngày 29/6/2019, Cảng Quy Nhơn được thu hồi và hiện trực thuộc Vinalines.
Sau hơn 3,5 năm được tiếp nhận về lại Vinalines, kết quả kinh doanh của Cảng Quy Nhơn có nhiều biến động. Giai đoạn 2019-2021, Cảng Quy Nhơn ghi nhận kết quả kinh doanh tăng trưởng tích cực nhất là năm 2021 lãi gấp 2,8 lần năm 2020 khi đạt gần 331 tỷ đồng.
Tuy nhiên, bước sang năm 2022, mặc dù doanh thu chỉ giảm nhẹ 18,5% về mức 1.069 tỷ đồng, nhưng lãi ròng giảm mạnh tới 70% về vỏn vẹn 99 tỷ đồng, trở lại mức của các năm 2018 trở về trước.
Theo Cảng Quy Nhơn, lợi nhuận năm 2022 suy giảm do sản lượng mặt hàng thiết bị giảm mạnh so với cùng kỳ dẫn đến doanh thu khai thác cảng có tỷ lệ biên lãi gộp giảm. Thêm vào đó, giá nguyên vật liệu năm 2022 tăng, tiền thuê đất chu kỳ 2022-2025 tăng vọt 283% dẫn đến giá vốn hàng bán tăng so với năm 2021.