Tiểu hành tinh và sao chổi luôn có hình dạng lạ lùng, vì sao?

Trong khi các hành tinh và một số mặt trăng có dạng hình cầu gần như hoàn hảo, thì tiểu hành tinh và sao chổi có các hình dạng khác nhau. Lý do là gì?
Tieu hanh tinh va sao choi luon co hinh dang la lung, vi sao?
Alessondra Springmann, một nhà khoa học chuyên nghiên cứu các tiểu hành tinh tại Phòng thí nghiệm Mặt trăng và Hành tinh tại Đại học Arizona cho biết, tất cả phụ thuộc vào khối lượng và lực hấp dẫn. 

Tieu hanh tinh va sao choi luon co hinh dang la lung, vi sao?-Hinh-2
Lực hấp dẫn định hình các vật thể lớn, như hành tinh và một số mặt trăng. Springmann nói: “Nếu vật thể có đủ khối lượng lớn, lực hấp dẫn sẽ chi phối hình dạng của nó”. 

Tieu hanh tinh va sao choi luon co hinh dang la lung, vi sao?-Hinh-3
Khi một cấu trúc đủ lớn, lực hấp dẫn sẽ kéo mọi thứ phân tử vật chất về phía trọng tâm của cơ thể. Lực hấp dẫn bồi tụ tạo ra một hình cầu chỉnh chu hơn. 

Tieu hanh tinh va sao choi luon co hinh dang la lung, vi sao?-Hinh-4
Còn lại là các tiểu hành tinh, sao chổi và các thiên thể nhỏ khác của hệ mặt trời, chẳng hạn như một số vật thể Vành đai Kuiper (KBO) quay quanh mặt trời ngoài sao Hải Vương.  

Tieu hanh tinh va sao choi luon co hinh dang la lung, vi sao?-Hinh-5

Những vật thể này được tạo thành từ” thức ăn thừa” từ quá trình hình thành của hệ mặt trời, sau khi các hành tinh đang phát triển quét sạch phần lớn vật chất ban đầu của hệ mặt trời, Springmann cho biết những vật thể nhỏ này quá nhỏ để trọng lực và lực hấp dẫn ảnh hưởng đến hình dạng của chúng.  


Tieu hanh tinh va sao choi luon co hinh dang la lung, vi sao?-Hinh-6

Không có sự định hình từ lực hấp dẫn, các yếu tố khác sẽ phát huy tác dụng. Một số tiểu hành tinh có khối lượng lớn hơn một chút nhưng ít tròn hơn vì chúng đã đâm vào nhau, Springmann nói.  


Tieu hanh tinh va sao choi luon co hinh dang la lung, vi sao?-Hinh-7
Trong khi đó, các tiểu hành tinh Bennu và Ryugu có hình dạng gần như kim cương chứ không phải hình tròn. Hình dạng của chúng là kết quả của cấu tạo địa chất. Bennu và Ryugu "là đống gạch vụn", Springmann nói. "Chúng chỉ là những đống sỏi." Hai tiểu hành tinh này cực kỳ xốp và được giữ bằng các lực khác ngoài trọng lực hoặc lực ma sát, chẳng hạn như lực van der Waals yếu. Lực van der Waals tác dụng lên chính các hạt, thu hút các hạt riêng lẻ lại với nhau.  

Tieu hanh tinh va sao choi luon co hinh dang la lung, vi sao?-Hinh-8

Còn Sao chổi 67P / Churyumov-Gerasimenko nổi tiếng với hình dạng giống một con vịt cao su. Springmann nói rằng sao chổi này có những hình dạng kỳ lạ không chỉ vì kích thước của chúng, mà còn vì chúng được tạo thành phần lớn từ băng (cả băng nước và các loại băng khác).  


Tieu hanh tinh va sao choi luon co hinh dang la lung, vi sao?-Hinh-9
Khi sao chổi đến gần mặt trời, lớp băng đó thăng hoa - nó trở thành khí, bỏ qua giai đoạn lỏng - và phản lực vào không gian, tạo ra một bầu khí quyển tạm thời xung quanh sao chổi. Springmann cho biết: “Những phản lực đó có thể tạo thành đủ loại cấu trúc” trên bề mặt sao chổi. Trên 67P, "bạn có tất cả các quá trình địa chất bề mặt đang diễn ra", dẫn đến một số hình dạng bề mặt kỳ lạ, như vết nứt và khe nứt. 

Huỳnh Dũng (Theo Livescience)

ĐỘC GIẢ BÌNH LUẬN