NHNN chủ động nới lỏng chính sách tiền tệ
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa ký ban hành 2 Quyết định cắt giảm các lãi suất điều hành có hiệu lực từ ngày 15/3/2023.
Theo đó, với Quyết định số 313/QĐ-NHNN ngày 14/3/2023, lãi suất tái cấp vốn giữ nguyên ở mức 6%/năm, lãi suất tái chiết khấu giảm từ 4,5%/năm xuống 3,5%/năm; lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của NHNN đối với TCTD giảm từ 7,0%/năm xuống 6,0%/năm.
Còn Quyết định số 314/QĐ-NHNN ngày 14/3/2023, lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND của TCTD đối với khách hàng vay để đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ một số lĩnh vực, ngành kinh tế giảm từ 5,5%/năm xuống 5,0%/năm; lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND của Quỹ tín dụng nhân dân và Tổ chức tài chính vi mô đối với các nhu cầu vốn này giảm từ 6,5%/năm xuống 6,0%/năm.
Đây là lần đầu tiên sau tháng 10/2020, NHNN cắt giảm lãi suất; và động thái này đã đảo ngược xu hướng tăng lãi suất trước đây của Việt Nam, với lần tăng lãi suất gần nhất là vào tháng 10 năm ngoái.
Nhận định về sự kiện này, Chứng khoán Mirae Asset VN cho rằng đây là động thái quyết đoán và chủ động trước của NHNN trong bối cảnh các ngân hàng trung ương trên thế giới vẫn đang rục rịch tăng lãi suất.
Việc nới lỏng chính sách tiền tệ của NHNN được đưa ra trong bối cảnh lạm phát của Việt Nam vẫn đang trong tầm kiểm soát (bình quân 2023 là 4,5%) và đây là một phần trong nỗ lực liên tục của Chính phủ nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế nói chung và tháo gỡ những trở ngại cho cả doanh nghiệp và người dân.
Đáng chú ý, bắt đầu từ ngày 6/3/2023, các ngân hàng thương mại đã thống nhất giảm lãi suất huy động từ 0,2%- 0,6%/năm, áp dụng đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 6 đến 12 tháng, so với mức lãi suất do từng ngân hàng công bố vào ngày 27/2/2023. Việc giảm lãi suất huy động này nhằm giúp các ngân hàng thương mại tiết giảm chi phí, từ đó sẽ gián tiếp giúp giảm lãi suất cho vay, hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế, nhất là các ngành và lĩnh vực ưu tiên.
Ngoài ra, Nghị định 08/2023/NĐ-CP ban hành ngày 5/3/2023 đã thông qua các mục chính sau: 1) cho phép chuyển đổi thanh toán trái phiếu bằng tài sản khác; 2) giãn thời hạn trả nợ trái phiếu lên đến hai năm nếu được 65% trái chủ đồng ý; và 3) hoãn áp dụng các điều kiện của nhà đầu tư chuyên nghiệp, yêu cầu xếp hạng tín nhiệm và thời gian phân phối trái phiếu phát hành theo đợt đến ngày 31/12/2023.
Mặc dù Mirae Asset vẫn cho rằng sẽ cần thêm thời gian để giải quyết vấn đề hiện tại, nhưng những tác động tiêu cực của các doanh nghiệp gặp khó khăn trong lĩnh vực bất động sản vẫn trong vùng an toàn.
Bởi thứ nhất, nhiều doanh nghiệp đã chủ động mua lại trái phiếu trước hạn, lần lượt trị giá 210.829 tỷ đồng (+46% YoY) vào năm 2022 và 15.343 tỷ đồng (+60% YoY) trong 2 tháng 2023, phần nào giảm bớt áp lực chi phí tài chính. Sau hoạt động mua lại, giá trị trái phiếu đáo hạn 10 tháng cuối năm 2023 còn lại 261.341 tỷ đồng (trong đó, doanh nghiệp phi ngân hàng chiếm 218.880 tỷ đồng).
Thứ hai, để đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng, các ngân hàng đã thực hiện nhiều biện pháp nhằm giảm thiểu rủi ro trong năm 2022 để xử lý nợ xấu và trái phiếu doanh nghiệp gặp khó khăn. Cụ thể, tổng dự phòng rủi ro cho vay và chứng khoán đầu tư năm 2022 (của 27 ngân hàng niêm yết và ngân hàng Bảo Việt) đã tăng 21,7% YoY lên hơn 187.869 tỷ đồng.
Thị trường chứng khoán Việt Nam có hi vọng gì?
Giữa những áp lực đến từ thế giới gần đây, Mirae Asset vẫn thấy một vài tia hy vọng cho thị trường chứng khoán Việt Nam.
Thứ nhất, Nghị định số 08/2023/NĐ-CP ngày 05/03/2023 và Nghị quyết số 33/NQ-CP ngày 12/03/2023, và gói tín dụng 120 nghìn tỷ đồng (với lãi suất cho vay thấp hơn, 1,5 - 2% thấp hơn) đã mang đến hy vọng về sự “hạ cánh mềm” cho trái phiếu doanh nghiệp, cũng như các nhà phát triển bất động sản đang gặp nhiều khó khăn về thanh khoản gần đây.
Thứ hai, việc nới lỏng chính sách tiền tệ của NHNN là một phần trong những nỗ lực liên tiếp của Chính phủ nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế nói chung và tháo gỡ những trở ngại cho cả doanh nghiệp và người dân.
Thứ ba, động lực tăng trưởng mạnh mẽ đến từ giải ngân công, sự trở lại dần dần của ngành du lịch và sản xuất trong nước.
Thứ tư, dòng vốn ngoại chuyển hướng mua ròng lại trong bối cảnh chỉ số USD Index giảm và điều kiện vĩ mô trong nước thuận lợi hơn.
Thứ năm, sự sụp đổ của Silicon Valley Bank & Signature Bank có thể khiến Fed chậm tăng lãi suất.
Do đó, lựa chọn hàng đầu của Mirae Asset vẫn là những cổ phiếu hưởng lợi từ đầu tư công và các cổ phiếu bất động sản lành mạnh và bị định giá thấp (so với RNAV) do ảnh hưởng chung bởi thị trường.