Kết quả kinh doanh quý 3/2023 yếu hơn kỳ vọng, tiếp tục suy giảm so cùng kỳ
Tính đến ngày 7/11, toàn thị trường ghi nhận 1.166 công ty niêm yết trên ba sàn chứng khoán, chiếm 98% vốn hóa thị trường, đã công bố kết quả kinh doanh quý 3/2023.
Chưunsg khoán VNDirect ước tính lãi ròng toàn thị trường của các công ty niêm yết trên ba sàn (HOSE, HNX, UPCOM) giảm 5,5% so cùng kỳ, thấp hơn so với kỳ vọng về lợi nhuận phục hồi tích cực trong quý 3/2023.
 |
| Tăng trưởng doanh thu và LN ròng hàng quý so cùng kỳ (Q1/2019-Q3/2023) |
Trong số 46 công ty thuộc danh mục theo dõi của VNDirect đã công bố KQKD Q3/2023 thì có tới 46% không đạt kỳ vọng, 41% theo sát dự phóng, trong khi chỉ có 13% là vượt dự báo.
Sự lạc quan từ mùa KQKD Q2/2023 đã không được lặp lại trong Q3/2023. Do thị trường kỳ vọng cao hơn vào KQKD trong nửa cuối 2023, mùa KQKD Q3/2023 đã không thể kìm lại đợt bán tháo mạnh gần đây của thị trường.
Thép và Dầu khí là những ngành đóng góp tăng trưởng hàng đầu, Hóa chất, Điện và Bất động sản gây thất vọng
Ngành Thép vừa có một mùa KQKD tích cực khi nhiều doanh nghiệp sản xuất thép có kết quả khả quan Q3/2023 trong khi cùng kỳ năm ngoái ghi nhận lỗ.
Theo đó, tổng lợi nhuận ròng ngành Thép đã tăng gấp ba lần so với Q2/2023. Sự cải thiện mạnh mẽ này đến từ việc biên lãi gộp tăng (+0,8 điểm % so với quý trước, +8 điểm % so cùng kỳ) nhờ chi phí đầu vào giảm.
Lãi ròng Q3/2023 của nhóm Dầu khí tăng 2.107% so cùng kỳ, nhờ 1) crack spread tăng do nguồn cung toàn cầu thắt chặt và căng thẳng ở Trung Đông, và 2) thị trường phân phối xăng dầu trong nước trở lại hoạt động bình thường trong 9 tháng 2023.
 |
| Tăng trưởng LN ròng Q3/23 theo nhóm ngành (% so cùng kỳ) |
Ngược lại, lãi ròng trong Q3/2023 của các công ty hóa chất tiếp tục xu hướng giảm trong với tăng trưởng Q2 và Q3/2023 ghi nhận giảm 62,3/77,3% so cùng kỳ do giá phân bón giảm mạnh trong khi giá khí đốt vẫn ở mức cao.
Hai công ty phân bón lớn là DPM và DCM công bố lãi ròng Q3/2023 đạt 64 tỷ đồng và 74 tỷ đồng, giảm đáng kể 94%/90% so cùng kỳ. Lợi nhuận ngành điện giảm mạnh 66,7% so cùng kỳ do: 1) các nhà máy thủy điện ghi nhận lỗ do thời tiết không thuận lợi; và 2) giá phát điện trên thị trường cạnh tranh trong Q3/2023 giảm 30% so cùng kỳ.
Các doanh nghiệp bán lẻ cũng ghi nhận mức sụt giảm lợi nhuận 62,4% so cùng kỳ do cạnh tranh giá gay gắt giữa các công ty lớn. Tổng cộng, nhóm Hóa chất, Điện và Bán lẻ đã kéo giảm 7,1% mức tăng trưởng lợi nhuận trong Q3/2023 toàn thị trường.
Chi phí lãi vay cao gây áp lực lên lợi nhuận
Mặc dù đạt mức cao nhất nhiều năm trong Q2/2023, chi phí lãi vay đã kéo dài xu hướng đến Q3/2023 khi tiếp tục tăng thêm 0,2 điểm % so với quý trước lên 6,8%.
 |
| Chi phí lãi vay toàn thị trường |
Do đó, tổng lợi nhuận hoạt động vẫn đang bị chi phí tài chính ăn mòn mặc dù NHNN đã cắt giảm lãi suất chính sách nhiều lần kể từ tháng 3 và lãi suất huy động đã trở lại mức trước Covid-19.
VNDirect kỳ vọng chi phí lãi vay sẽ giảm trong các quý tới do các ngân hàng đã bắt đầu hạ lãi suất cho vay kể từ Q3/2023.