Luật Xây dựng sửa đổi 2020 và Luật đầu tư sửa đổi
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng có hiệu lực từ ngày 1/1 quy định 9 trường hợp được miễn giấy phép xây dựng.
Trong đó, Luật quy định miễn giấy phép xây dựng với nhà ở riêng lẻ có quy mô dưới 7 tầng thuộc dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, dự án đầu tư xây dựng nhà ở có Quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
Quy định cũng áp dụng với công trình xây dựng cấp IV, nhà ở riêng lẻ ở nông thôn có quy mô dưới 7 tầng thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng hoặc quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
Công trình xây dựng cấp IV, nhà ở riêng lẻ ở miền núi, hải đảo thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng; trừ công trình, nhà ở riêng lẻ được xây dựng trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa.
Các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng khác như công trình bí mật nhà nước, công trình xây dựng khẩn cấp.
Công trình thuộc dự án sử dụng vốn đầu tư công được Thủ tướng, người đứng đầu cơ quan trung ương của tổ chức chính trị, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao, Kiểm toán nhà nước, Văn phòng Chủ tịch nước, Văn phòng Quốc hội, bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan trung ương của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và của tổ chức chính trị - xã hội, Chủ tịch UBND các cấp quyết định đầu tư xây dựng.
Công trình xây dựng tạm theo quy định tại Điều 131 của Luật này. Cụ thể, công trình xây dựng tạm là công trình được xây dựng có thời hạn phục vụ các mục đích sau: Thi công xây dựng công trình chính; Sử dụng cho việc tổ chức các sự kiện hoặc hoạt động khác trong thời gian quy định do UBND cấp tỉnh hoặc cấp huyện chấp thuận.
Công trình sửa chữa, cải tạo bên trong công trình hoặc công trình sửa chữa, cải tạo mặt ngoài không tiếp giáp với đường trong đô thị có yêu cầu về quản lý kiến trúc theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Nội dung sửa chữa, cải tạo không làm thay đổi công năng sử dụng, không làm ảnh hưởng đến an toàn kết cấu chịu lực của công trình, phù hợp với quy hoạch xây dựng đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, yêu cầu về an toàn phòng, chống cháy, nổ và bảo vệ môi trường.
Công trình quảng cáo không thuộc đối tượng phải cấp giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về quảng cáo; công trình hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động theo quy định của Chính phủ.
 |
| Thị trường bất động sản được dự báo sẽ sớm phục hồi. |
Công trình xây dựng nằm trên địa bàn 2 đơn vị hành chính cấp tỉnh trở lên, công trình xây dựng theo tuyến ngoài đô thị phù hợp với quy hoạch xây dựng hoặc quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
Công trình xây dựng đã được cơ quan chuyên môn về xây dựng thông báo kết quả thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở đủ điều kiện phê duyệt thiết kế xây dựng và đáp ứng các điều kiện về cấp giấy phép xây dựng theo quy định của Luật này.
Chủ đầu tư xây dựng công trình quy định tại các điều khoản trên (trừ nhóm nhà ở riêng lẻ, công trình bí mật nhà nước, xây dựng khẩn cấp) có trách nhiệm gửi thông báo thời điểm khởi công xây dựng, hồ sơ thiết kế xây dựng theo quy định đến cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng tại địa phương để quản lý.
Đồng thời, Luật xây dựng sửa đổi cũng nêu công trình xây dựng đã khởi công xây dựng tại thời điểm pháp luật quy định được miễn giấy phép xây dựng trước thời điểm Luật này có hiệu lực thi hành nhưng thuộc đối tượng phải cấp giấy phép xây dựng theo quy định của Luật này thì được tiếp tục xây dựng.
Như vậy, từ ngày 1/1/2021, Luật Xây dựng sửa đổi 2020 có hiệu lực thi hành thì các quy định về miễn giấy phép xây dựng đã được quy định cụ thể, rõ ràng hơn, thuận lợi cho quản lý cũng như người dân trong xây dựng công trình.
Nghị định cứu hàng ngàn dự án có đất công xen kẹt
Chính phủ vừa ban hành Nghị định 148/2020/NÐ-CP sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Ðất đai. Nghị định cho phép được giao, cho thuê những thửa đất xen kẽ trong các dự án thay vì phải đấu giá như trước.
Theo đó, Nghị định 148 đã sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 43 ngày 15/5/2014 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai, trong đó bổ sung quy định giao đất, cho thuê đất đối với các thửa đất nhỏ hẹp do Nhà nước quản lý.
Tuy nhiên, để được giao đất, cho thuê các thửa đất nhỏ hẹp do Nhà nước quản lý được, các tổ chức, cá nhân phải đáp ứng các tiêu chí sau: Thuộc quỹ đất đã thu hồi theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, đất chưa giao, đất chưa cho thuê hoặc đất đang giao quản lý theo quy định;
Có diện tích, hình dạng không đủ tiêu chuẩn diện tích, kích thước tối thiểu được phép tách thửa theo quy định của UBND cấp tỉnh; Phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hoặc quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn, quy hoạch xây dựng xã nông thôn mới đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Đồng thời thửa đất được giao, cho thuê không thuộc khu vực đất thực hiện các dự án, công trình đã được xác định trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, công bố công khai; không có tranh chấp, khiếu nại, vi phạm hoặc có tranh chấp, khiếu nại, vi phạm nhưng đã có văn bản giải quyết theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, Nghị định nêu rõ nguyên tắc giao đất cho thuê đất ưu tiên sử dụng các thửa đất nhỏ hẹp do Nhà nước quản lý vào mục đích công cộng. Trường hợp không sử dụng được vào mục đích công cộng thì thực hiện việc giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất cho người sử dụng đất liền kề.
 |
| Nhiều dự án có đất công xen kẹt sẽ được giải cứu. |
Việc Nghị định 148 cho phép giao, cho thuê với các thửa đất công nhỏ hẹp xen kẽ các dự án được kỳ vọng sẽ tháo gỡ cho hàng trăm dự án bất động sản đang gặp khó trong việc xây dựng và làm sổ đỏ.
Từ năm 2019, Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) đã có văn bản gửi UBND thành phố trình bày về vướng mắc phổ biến của nhiều dự án bất động sản nhưng có quỹ đất rạch, bờ đất, đường xen cài rải rác, bất định hình bên trong. Tổng diện tích các thửa đất nhỏ hẹp này thường chiếm tỷ lệ trên dưới 10% diện tích dự án.
Các diện tích đất công này không tập trung mà nằm rải rác trong các thửa đất của dự án bao gồm đất có nguồn gốc từ rạch, đất thu hồi để mở đường giao thông khu vực và đất lưu không... Chính vì các thửa đất nằm rải rác trong các dự án bất động sản này mà chủ đầu tư chưa thể thực hiện các thủ tục pháp lý để trả sổ đỏ cho người mua nhà.
Theo HoREA, riêng tại TP HCM, quy định mới của Chính phủ sẽ giúp giải quyết dứt điểm các vướng mắc đối với các phần đất do Nhà nước quản lý, nằm xen kẽ trong 126 dự án sản xuất kinh doanh, dự án nhà ở có quỹ đất hỗn hợp. Các dự án này hầu hết đang bị ngừng triển khai, có thể tái khởi động, tăng nguồn cung nhà ở cho thị trường và tăng nguồn thu ngân sách Nhà nước.
Nghị quyết 164 tháo gỡ vướng mắc đầu tư trong khu đô thị
Chính phủ ban hành Nghị quyết số 164/NQ-CP về việc tháo gỡ một số vướng mắc trong thực hiện các dự án đầu tư xây dựng khu đô thị theo quy định tại Nghị định số 11/2013/NĐ-CP ngày 14/1/2013 của Chính phủ về quản lý đầu tư phát triển đô thị.
Đối với các dự án đã được cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư theo Luật Đầu tư 2014 hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư theo Luật Nhà ở 2014 sẽ không phải thực hiện thủ tục chấp thuận đầu tư theo quy định của Nghị định 11.
Đối với các dự án chưa hoặc đang thực hiện trình tự, thủ tục quyết định chủ trương đầu tư theo Luật Đầu tư 2014 hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư theo Luật Nhà ở 2014 thì thực hiện việc quyết định chủ trương đầu tư theo Luật Đầu tư 2014 hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư theo Luật Nhà ở 2014 và không phải thực hiện thủ tục chấp thuận đầu tư theo quy định của Nghị định 11.
 |
| Thị trường bất động sản sẽ hưởng lợi trước loạt chính sách. |
Trên cơ sở đó, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm kiểm tra, giám sát việc thực hiện các dự án đầu tư phát triển đô thị phù hợp với quy hoạch chung, quy hoạch phân khu có liên quan và đảm bảo việc kết nối đồng bộ của các dự án trong mỗi khu vực đô thị.
Đánh giá về Nghị quyết này ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) cho rằng, Nghị quyết sẽ xử lý sự thiếu đồng bộ giữa Luật Nhà ở, Luật Quy hoạch đô thị ở đây ghi trong Nghị quyết là Nghị định 11 năm 2013 và Luật Đầu tư 2014.
Theo phản ánh của doanh nghiệp, trước khi có Nghị quyết 164, để tiến hành thủ tục đầu tư trong lĩnh vực xây dựng đô thị, các doanh nghiệp sẽ buộc phải tuân thủ cả hai loại thủ tục: một là thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư và hai là thủ tục chấp thuận đầu tư theo Nghị định số 11.
Nhưng với Nghị quyết 164 chỉ cần làm một trong hai, giảm được một bước thủ tục hành chính cho doanh nghiệp. Với Nghị quyết 164 không chỉ giúp cắt giảm một khối lượng lớn thủ tục hành chính không cần thiết cho chủ đầu tư mà còn tạo ra sự ổn định tâm lý cho thị trường cho đến ngày Luật Đầu tư 2020 có hiệu lực.