Khám phá vũ trụ sơ khai sau vụ nổ Big Bang

Trong vài tỷ năm đầu tiên sau vụ nổ Big Bang, vũ trụ chứa cái gọi là thiên hà bùng nổ sao (thiên hà starburst) nhiều hơn so với các mô hình dự đoán.
Kham pha vu tru so khai sau vu no Big Bang
Khoảng 60 đến 90% các ngôi sao trong vũ trụ sơ khai dường như được tạo ra bởi các thiên hà starburst. Đây là kết quả phân tích từ hơn 20.000 thiên hà xa xôi cho thấy. Nhóm nghiên cứu do các nhà thiên văn đến từ Đại học Groningen (Hà Lan) dẫn đầu đã  công bố phát hiện của mình trên Tạp chí Vật lý thiên văn Quốc tế. 

Kham pha vu tru so khai sau vu no Big Bang-Hinh-2
Thiên hà Starburst là những thiên hà đang trong giai đoạn phát triển vượt bậc. Chúng tạo ra nhiều ngôi sao hơn bình thường trong một khoảng thời gian tương đối ngắn. Một đợt tăng trưởng tạo sao cấp tốc kéo dài từ 10 đến 100 triệu năm. 

Kham pha vu tru so khai sau vu no Big Bang-Hinh-3
Thiên hà này thường sống hàng tỷ năm và có thể trải qua một số lần tăng trưởng bùng nổ sao nhất định.  

Kham pha vu tru so khai sau vu no Big Bang-Hinh-4
Để kích hoạt một đợt tăng trưởng, cần phải có một dòng khí đột ngột, nếu không các khối xây dựng cho các ngôi sao mới sẽ sớm cạn kiệt. Ví dụ, một dòng chảy như vậy có thể xảy ra khi hai thiên hà tiến lại gần nhau. 

Kham pha vu tru so khai sau vu no Big Bang-Hinh-5
Một nhóm nhà khoa học do Pierluigi Rinaldi, thuộc Đại học Groningen (Hà Lan), đã nghiên cứu dữ liệu của hơn 20.000 thiên hà xa xôi.  

Kham pha vu tru so khai sau vu no Big Bang-Hinh-6
Dữ liệu này được thu thập trong những năm gần đây bằng Kính viễn vọng Không gian Hubble, với thiết bị MUSE trên Kính viễn vọng Very Large của Châu Âu ở Chile và bằng Kính viễn vọng Không gian Spitzer. Các kính viễn vọng này có thể nhìn thấy các thiên hà hình thành từ 11 đến 13 tỷ năm trước. Vụ nổ Bigbang là cách 13,7 tỷ năm trước. 

Kham pha vu tru so khai sau vu no Big Bang-Hinh-7
Phân tích chỉ ra rằng, trong vài tỷ năm đầu tiên sau Vụ nổ BigBang, khoảng 20 đến 40% tất cả các thiên hà hình thành sao là các thiên hà thiên hà starburst.  

Kham pha vu tru so khai sau vu no Big Bang-Hinh-8

Thời điểm đó, khoảng 60 đến 90% các ngôi sao trong vũ trụ sơ khai dường như được tạo ra bởi các thiên hà starburst.  


Kham pha vu tru so khai sau vu no Big Bang-Hinh-9
Để so sánh, vũ trụ ngày nay yên tĩnh hơn nhiều và chỉ có khoảng 10% các ngôi sao mới được sinh ra trong các thiên hà bùng nổ sao như vậy. 

Kham pha vu tru so khai sau vu no Big Bang-Hinh-10

Karina Caputi (Đại học Groningen), giám sát viên của Rinaldi cho biết muốn điều tra sâu hơn về nguồn gốc và sự tiến hóa của các thiên hà đầu tiên. Cô ấy có thể làm được điều này vì gần đây cô ấy đã được trao một khoản trợ cấp NWO Vici, và vì Kính viễn vọng Không gian James Webb cũng sẽ tập trung các gương của nó vào các thiên hà xa xôi dễ dàng hơn rất nhiều. 


Huỳnh Dũng (Theo Phys)

ĐỘC GIẢ BÌNH LUẬN