Năng lực nhà thầu ra sao?
Theo Hệ thống mua sắm công quốc gia, gói thầu thiết bị (IB2300218555-01) thuộc dự án Mua sắm thiết bị thực hiện chương trình đổi mới giáo dục phổ thông lớp 3 trên địa bàn huyện Xuyên Mộc có tổng mức đầu tư 14,5 tỷ đồng được UBND huyện Xuyên Mộc phê duyệt dự án theo quyết định số 1825/QĐ-UBND ngày 28/03/2023. Giao Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Xuyên Mộc chịu trách nhiệm lựa chọn nhà thầu.
Tại Kế hoạch lựa chọn nhà thầu (KHLCNT) có kí hiệu PL2300049978-00 đã phê duyệt theo quyết định số 1926/QĐ-UBND ngày 3/4/2023, dự án có 5 gói thầu liên kết, trong đó gói thầu IB2300218555-01 có giá 13,397 tỷ đồng, lựa chọn nhà thầu (LCNT) theo hình thức đấu thầu rộng rãi, phương thức (một giai đoạn hai túi hồ sơ), nguồn vốn được trích từ ngân sách huyện.
Gói thầu thiết bị này có 2 lần thông báo mời thầu (lần 1 là ngày 20/4 - 10/5/2023) và lần 2 là thông báo mời thầu vào ngày 15/9, mở thầu vào ngày 25/9.
 |
| Biên bản mở E-HSĐXTC |
Theo Biên bản mở thầu đã công bố, gói thầu có giá dự toán 13,104 tỷ đồng có 5 nhà thầu tham dự là: công ty TNHH đầu tư & phát triển giáo dục TSV Việt Nam; Công ty CP đầu tư & phát triển giáo dục Thanh Hoa; Công ty TNHH trang thiết bị Thái Dương; Liên danh Việt Phát và công ty TNHH SX thương mại Ngọc Khởi.
Theo Biên bản mở E-HSĐXTC thì công ty TNHH Đầu tư và Phát triển giáo dục TSV Việt Nam và Công ty CP đầu tư và phát triển giáo dục Thanh Hoa đạt kỹ thuật, bước vào vòng thương thảo hợp đồng.
Được biết, công ty TNHH Đầu tư và Phát triển giáo dục TSV Việt Nam có địa chỉ tại Văn Quán, Hà Đông, Hà Nội, người đại diện pháp luật là bà Tống Thị Hoàng. Công ty đã tham gia 75 gói thầu trúng 46 gói, trượt 11 gói, 18 gói chưa có kết quả. Tổng giá trị trúng thầu khoảng hơn 166 tỷ đồng. Ngoài gói thầu đang thương thảo tại PGD huyện Xuyên Mộc, công ty cũng đang chờ kết quả nhiều gói thầu mua sắm thiết bị dạy học tại Bình Định.
Công ty CP đầu tư và phát triển giáo dục Thanh Hoa có địa chỉ tại TP Thanh Hóa do ông Lê Quý Việt là người đại diện pháp luật. Công ty đã tham gia 82 gói trúng 35 gói trượt 37 gói, 9 gói chưa có kết quả. Tổng giá trị trúng thầu hơn 84 tỷ đồng.
Gói thầu từng có ý kiến về tiêu chí mời thầu
Gói thầu nêu trên, do Công ty CP Tư vấn Xây dựng Liên Hiệp tư vấn lập HSMT, Công ty TNHH Minh Hoàng Châu thẩm định HSMT. Phạm vi mua sắm bao gồm các thiết bị dùng trong dạy và học như: bộ học liệu, dụng cụ thí nghiệm, phần mềm, thiết bị điện tử (màn hình hiển thị, ti vi, máy tính xách tay, máy chiếu)...
Gói thầu được phát hành HSMT lần đầu từ ngày 20/4 - 10/5/2023. Tại lần đấu thầu này, các nhà thầu liên tiếp có văn bản phản đối hàng loạt tiêu chuẩn đánh giá, trọng tâm là các yêu cầu kỹ thuật, nhân sự được cho là chưa phù hợp quy định về cạnh tranh trong đấu thầu.
Theo phản ánh, đối với các phần mềm học liệu điện tử, các thông số kỹ thuật HSMT yêu cầu quá cao so với tiêu chuẩn phần mềm mô phỏng 3D được xây dựng và phát triển dựa theo Thông tư số 38/2021/TT-BGDĐT về ban hành danh mục thiết bị dạy học tối thiểu cấp trung học cơ sở. Các tính năng về 3D mang tính cá biệt và độc quyền mà chỉ một nhóm nhỏ nhà thầu có thể đáp ứng. Ngoài ra, các nhà thầu phản đối việc HSMT yêu cầu về giấy chứng nhận OEM (nhà sản xuất thiết bị gốc) đối với máy tính, ti vi, thiết bị âm thanh..., cho rằng yêu cầu này gây hạn chế nhà thầu.
Cũng theo các nhà thầu, danh mục hàng hóa mời thầu đều là hàng hóa thông dụng, sẵn có trên thị trường, không đòi hỏi nhân sự thực hiện dịch vụ liên quan phải có trình độ cao, nên việc HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt như cán bộ quản lý chung, cán bộ phụ trách lắp đặt, vận hành chạy thử là không phù hợp với quy định tại Thông tư số 08/2022/TT-BKHĐT.
Trước phản ánh của các nhà thầu, ngày 28/4/2023, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Xuyên Mộc ra quyết định hủy thầu gói thầu trên để tiến hành kiểm tra, rà soát lại toàn bộ nội dung các hồ sơ liên quan nhằm đảm bảo phù hợp quy định pháp luật.
Ngày 15/9/2023, Gói thầu được mời thầu lần 2 và tiếp tục phát sinh làm rõ về HSMT, trong đó nổi bật là các thông số kỹ thuật của sản phẩm máy tính xách tay được cho rằng ngầm chỉ định thương hiệu dự thầu. Theo phản ánh của nhà thầu, với yêu cầu kết nối không dây Wi-Fi 6 (802.11ax) (Dual band) 2*2 + Bluetooth® 5.2 Wireless Card; Wi-Fi 6E (802.11ax) (Dual band) 2*2 + Bluetooth® 5.3 Wireless Card; có bàn phím số Number Pad, không khó để nhận ra HSMT đang hướng đến dòng sản phẩm Asus ExpertBook B1 Series bởi đây là các tiêu chí độc quyền của Asus.
Ngoài ra, thay vì điều chỉnh, lược bỏ các yêu cầu về nhân sự theo phản ánh trước đó của các nhà thầu, HSMT lại bổ sung thêm các vị trí nhân sự chủ chốt: quản lý chung (1 người); cán bộ phụ trách lắp đặt (2 người); cán bộ phụ trách hướng dẫn, vận hành (2 người) kèm theo các yêu cầu về bằng cấp, kinh nghiệm.
“Yêu cầu nhân sự chủ chốt như tại HSMT là không đúng quy định của Thông tư 08/2022/TT-BKHĐT. Đề nghị Bên mời thầu loại bỏ nội dung yêu cầu nhân sự chủ chốt ra khỏi HSMT để tránh tình trạng kiến nghị kéo dài dẫn đến phải huỷ thầu như đã từng xảy ra”, một nhà thầu đề nghị.
Để có thông tin khách quan, PV báo Tri thức và Cuộc sống đã liên hệ với Phòng Giáo dục huyện Xuyên Mộc, chủ đầu tư gói thầu để tìm hiểu. Ngày 18/10, PGD huyện Xuyên Mộc đã có văn bản phúc đáp, qua đó cho biết về vấn đề nhân sự chủ chốt kèm kinh nghiệm và bằng cấp. PGD huyện Xuyên Mộc cho rằng phải rút kinh nghiệm từ các gói thầu trước đó khi nhà thầu không thực hiện tốt việc hướng dẫn vận hành do không có ràng buộc về tiêu chí nhân sự dẫn đến giáo viên khó khăn trong sử dụng dẫn đến lãng phí và không đạt hiệu quả trong mua sắm.
.... Chủ đầu tư thống nhất cao với các ý kiến đề xuất với hàng hóa, thiết bị đưa những tiêu chí đạt chuẩn thông tư và sử dụng hiệu quả trong quá trình dạy và học. Để khai thác hiệu quả nên cần có nhân sự kỹ thuật lắp đặt, hướng dẫn, bàn giao hoàn thiện theo giải pháp vì hàng hóa, thiết bị mới, Giáo viên phần lớn chưa nắm rõ cách sử dụng, khai thác các tính năng thiết bị, hướng dẫn ứng dụng thiết bị vào giảng dạy hiệu quả. Cần có nhân sự có kinh nghiệm chuyên môn để hướng dẫn sử dụng, khai thác thiết bị dạy học (Nhất là các Phòng bộ môn Nghệ thuật, Công nghệ, Tin học, Khoa học Tự nhiên....).
Hơn nữa, yêu cầu về nhân sự trong HSMT là tương đối đơn giản, không yêu cầu cao càng không phải là các nhân sự mang tính đặc thù của một ngành nghề đặc biệt, khó tìm kiếm mà là các ngành phổ biến và được đào tạo rộng rãi. Thông qua đó hàng hóa sẽ được cam kết lắp đặt, hướng dẫn, vận hành, đảm bảo tính hiệu quả trong quá trình mua sắm thiết bị.
Đối với ý kiến khẳng định tiêu chí “bản phím số Number Pad” là tiêu chí độc quyền của hãng Asus, PGD huyện Xuyên Mộc khẳng định không có căn cứ. Đơn vị này lý giải, tiêu chí “Bàn phím số Number Pad” là loại bàn phím số được thiết kế sắp xếp theo dạng 3 phím trên cùng một hàng và có 3 hàng cho các phím số (123/456/789) như các hình minh họa dưới đây và được sử dụng cùng phím ‘Numlock’ để bật tắt, Bàn phím số Number Pad được sử dụng thông qua phím Numlock, bật Numlock sẽ được sử dụng như một bàn phím số bình thường và có thể tắt đi khi không sử dụng nữa.
Đồng thời khẳng định hiện nay hầu hết các hãng laptop đều đã sử dụng bàn phím số number pad không riêng gì hãng Asus có thể nhắc tới như Laptop Acer TravelMate P4; Laptop Lenovo Ideaoad 3....