Tiêm vaccine phòng Covid-19: Có bắt buộc tiêm mũi 3, mũi 4?

Trước đó, ngày 26/5, Bộ đã có công điện gửi các địa phương và các đơn vị liên quan khẩn trương tiếp nhận, triển khai tiêm vaccine COVID-19 do Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương phân bổ đợt 146, 147 (vaccine có hạn sử dụng 30-6-2022).

Tuy nhiên theo báo cáo của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương mới đây, một số địa phương vẫn chưa tiếp nhận hết số vaccine được phân bổ hoặc có văn bản đề nghị không nhận vaccine hoặc điều chuyển vaccine đã được phân bổ, mặc dù số vaccine này chỉ đáp ứng 30% nhu cầu tiêm mũi nhắc lại của các địa phương.

Để công tác tiêm chủng đạt các mục tiêu theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế đề nghị lãnh đạo các tỉnh, thành phố tiếp tục quan tâm chỉ đạo Sở Y tế và các đơn vị liên quan khẩn trương tiếp nhận và triển khai tiêm vaccine đợt 146 và 147. Đảm bảo sử dụng vaccine hiệu quả, tránh lãng phí.

Tiếp tục rà soát đối tượng, tăng cường truyền thông, giao chỉ tiêu tiêm chủng cho từng đơn vị. Thực hiện các biện pháp đẩy mạnh tiêm mũi 3 cho người dân từ 18 tuổi trở lên, mũi 4 cho đối tượng cần tiêm chủng.

Địa phương nào không tiếp nhận đủ vaccine tiêm mũi 3, mũi 4 cho người từ 18 tuổi trở lên, cho trẻ em từ 5 đến dưới 12 tuổi và không rà soát đủ đối tượng thuộc diện phải tiêm, để xảy ra dịch tại địa phương thì phải hoàn toàn chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Tại buổi Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 5/2022 diễn ra mới đây, báo chí đã đặt câu hỏi cho Bộ Y tế về việc hiện nay dịch COVID-19 đã được kiểm soát thì tiêm vaccine mũi 3, mũi 4 có bắt buộc hay không.

Trả lời tại buổi họp báo về vấn đề trên, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cho rằng, theo Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm quy định tại các Khoản 1, 2, 3 Điều 29 về sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc thì: Người có nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm tại vùng có dịch và đến vùng có dịch bắt buộc phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế đối với các bệnh có vaccine, sinh phẩm y tế phòng bệnh.

Trẻ em, phụ nữ có thai phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc đối với các bệnh truyền nhiễm thuộc Chương trình tiêm chủng mở rộng; Cha, mẹ hoặc người giám hộ của trẻ em và mọi người dân có trách nhiệm thực hiện yêu cầu của cơ sở y tế có thẩm quyền trong việc sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương thông tin, theo Khoản 2 Điều 30 Bộ trưởng Bộ Y tế có trách nhiệm: Ban hành danh mục bệnh truyền nhiễm phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc quy định tại Khoản 1 Điều 29; Tổ chức triển khai Chương trình tiêm chủng mở rộng và quy định danh mục bệnh truyền nhiễm phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc, độ tuổi trẻ em thuộc đối tượng của Chương trình tiêm chủng mở rộng quy định tại Khoản 2 Điều 29; Quy định phạm vi và đối tượng phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc tuỳ theo tình hình dịch; Quy định việc sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế quy định tại Khoản 3 Điều 27 của Luật này; điều kiện của cơ sở y tế quy định tại Khoản 4 Điều 27.

Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương nhấn mạnh: "Căn cứ vào những quy định của Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm, ngày 17-10-2017, Bộ Y tế đã ban hành danh mục bệnh truyền nhiễm, phạm vi và đối tượng phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc".

Theo bà Hương, ngày 1-4-2020, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định 447 về việc công bố dịch COVID-19 và là dịch bệnh truyền nhiễm nhóm A có nguy cơ đại dịch toàn cầu trên phạm vi toàn quốc.

Tuy nhiên, hiện nay COVID-19 chưa được cập nhật vào danh mục bệnh truyền nhiễm phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc cũng như độ tuổi trẻ em thuộc đối tượng của chương trình tiêm chủng mở rộng chưa có quy định phạm vi và đối tượng phải sử dụng vaccine và sinh phẩm y tế bắt buộc theo tình hình dịch với một số lý do sau:

Thứ nhất, Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo nên triển khai tiêm vaccine tự nguyện, hơn là bắt buộc.

Thứ hai, việc sử dụng vaccine phòng chống dịch COVID-19 trên thế giới hầu như là tự nguyện, chỉ có một số quốc gia bắt buộc tiêm vaccine với một số đối tượng như công nhân, cảnh sát, quân đội… và chưa bắt buộc tiêm vaccine với trẻ em 5-12 tuổi.

Thứ ba, các vaccine phòng COVID-19 vẫn đang trong quá trình tổng hợp theo dõi về hiệu quả của sử dụng vaccine.

Như vậy, căn cứ vào quy định hiện hành và các lý do nêu trên tại thời điểm hiện nay, việc tiêm vaccine chưa có đủ cơ sở xác định là bắt buộc.